Nasza historia
Nic tak nie pomaga człowiekowi, którego dotyka problem jak świadomość, że nie jest z nim sam, że ma wokół siebie ludzi, którzy są gotowi mu pomóc. Szczególnym wsparciem są wtedy osoby, które mają taki sam problem, ale sobie z nim radzą, bo są razem i pomagają się wzajemnie. Jeśli znajdą się w tej grupie ludzie chętni do działania społecznego dla całości, powstaje organizacja samopomocowa. Tak właśnie zebrała się grupa rodziców mająca dziecko z zespołem Downa, którzy postanowili pomóc swoim dzieciom i sobie samym, znaleźć specjalistów mogących ich wesprzeć wiedzą i doświadczeniem. Tak narodziło się Stowarzyszenie Opieki nad Dziećmi z Zespołem Downa , znane nam od 2007 roku pod nazwą Stowarzyszenie Na Tak. 23 października 1989 roku zostało zarejestrowane w Sądzie pod nr RST216, a Walne Zebranie Członków pierwszym Prezesem Stowarzyszenia mianowało Kazimierza Laurentowskiego.
W komitecie założycielskim było 20 osób. Obok rodziców od początku byli specjaliści: lekarz genetyk i psycholog. Stowarzyszenie podjęło szereg działań, z których najważniejsze były spotkania rodziców, wymiana doświadczeń, spotkania ze specjalistami oraz różne zajęcia rewalidacyjne dla dzieci.
Pierwsze inicjatywy rodziców zrzeszonych w Stowarzyszeniu dotyczyły udostępnienia placówek edukacyjnych dla dzieci z zespołem Downa. Na początku lat '90 przedszkole "Bajka" na ul. Cześnikowskiej oraz Szkoła Podstawowa nr 68 na Os. Jana III Sobieskiego w Poznaniu przekształcone zostały w placówki integracyjne, w których obok dzieci prawidłowo rozwijających się pojawiły się dzieci z niepełnosprawnością intelektualną.
Od samego początku Stowarzyszenie starało się integrować rodziny i usamodzielniać osoby z niepełnosprawnością. Temu służyły i służą do dziś rokrocznie organizowane turnusy rehabilitacyjne nazywane przez nas obozami usamodzielniającymi. Rokrocznie ze Stowarzyszeniem na takie obozy jeździ aż 200 dzieci, młodzieży i osób dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną i niepełnosprawnością sprzężoną.
Rodzice członkowie Stowarzyszenia aktywnie działają w obszarze sportu, kultury i rekreacji, stwarzając przestrzeń dla dzieci i młodych osób z niepełnosprawnością intelektualną, w której mogą rozwijać swoje zainteresowania i talenty. W ramach Stowarzyszenia działa sześć zespołów tanecznych (Impuls, Promyk, Galimatias, Farishta, Gwiazdeczki i Słoneczniki), grupa teatralna Flesh oraz klub Olimpiad Specjalnych Rekiny.
Od początku istnienia Stowarzyszenia rozwijano pomoc medyczną dla dzieci i młodzieży z Zespołem Downa. Od 1993 roku z inicjatywy członków Stowarzyszenia rozpoczęto badania na niedoczynność tarczycy, a także zapoczątkowano badania słuchu dla dzieci z zespołem Downa. Rodzice członkowie Stowarzyszenia nawiązali również współpracę z prywatnymi specjalistycznymi gabinetami lekarskimi, które udzielają konsultacji medycznych dzieciom z niepełnosprawnością intelektualną.
Zajęcia rewalidacyjne dla dzieci oraz spotkania rodziców ze specjalistami stały się podwaliną do utworzenia Zespołu Poradnianego, który w 2008 roku przekształcił się w Poradnię Rozwojową dla Dzieci i Młodzieży "Jaskółka". „Jaskółka" udziela specjalistycznej pomocy dzieciom oraz młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną. W myśl koncepcji wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, poradnia zapewnia zarówno indywidualne jak i grupowe wsparcie, realizowane przez interdyscyplinarny zespół specjalistów.
Obok działalności członkowskiej od samego początku istnienia Stowarzyszenia równolegle rozwijane było wsparcie instytucjonalne mające na celu wypełnienie luk w systemie wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną. Od początku swojego istnienia do dnia dzisiejszego Stowarzyszenie utworzyło 11 innowacyjnych placówek edukacyjnych, rehabilitacyjnych, terapeutycznych i informacyjnych.
Obok dzieci z Zespołem Downa, Stowarzyszenie otoczyło swoją opieką dzieci z głęboką, wieloraką niepełnosprawnością.
W 1990 roku został utworzony Ośrodek Rehabilitacyjny "Orzeszek", który po kilku latach przekształcił się w Przedszkole Specjalne "Orzeszek". Było to pierwsze w Poznaniu przedszkole prowadzące program rehabilitacji i terapii dzieci z głęboką, wieloraką niepełnosprawnością.
Dla przedszkolaków, którzy ukończą 6 rok życia, Stowarzyszenie Na Tak utworzyło Społeczną Szkołę Podstawową "Zakątek", a absolwenci szkoły podstawowej kontynuują naukę w Społecznym Gimnazjum "Zakątek". "Zakątek" to miejsce stworzone z myślą o dzieciach z wieloraką niepełnosprawnością. Wiemy, że każdy uczeń ma inne problemy, różne potrzeby i wymaga, dostosowanej do siebie, troskliwej opieki i zindywidualizowanego podejścia w nauczaniu.
Stowarzyszenie Na Tak prowadzi również Środowiskowy Dom Samopomocy "Kamyk", w którym udzielamy potrzebnego, adekwatnego i holistycznego wsparcia dorosłym osobom z wieloraką niepełnosprawnością i ich rodzinom. Misją Kamyka jest udostępnienie dorosłym osobom z wieloraką niepełnosprawnością podstawowych praw człowieka: prawa do komunikacji, samostanowienia, szacunku i godnego życia.
Od pierwszych lat działalności Stowarzyszenia w jego strukturach funkcjonowała również placówka, której zadaniem było przygotowanie osób z niepełnosprawnością intelektualną do pełnienia istotnych ról społecznych. W 1992 roku utworzono Ośrodek Dziennego Pobytu dla Dzieci Niepełnosprawnych, który w 1994 roku przekształcono w Pracownię Terapii Zajęciowej "Przylesie". Były to podwaliny do funkcjonującego do dziś, pierwszego w Poznaniu Warsztatu Terapii Zajęciowej "Przylesie", który w 2015 roku obchodził swoje dwudziestolecie.
Ze względu na duże zainteresowanie uczestnictwem w zajęciach rehabilitacyjnych i terapii zajęciowej w 2000 roku powołany został drugi Warsztat Terapii Zajęciowej "Krzemień". W obu warsztatach kładziemy nacisk na naukę samodzielności, rozwój aktywności twórczej oraz aktywizację zawodową. Celem terapii jest zdobywanie podstawowych umiejętności potrzebnych w życiu codziennym i umożliwiających podjęcie w przyszłości pracy. Na drodze ku dojrzałemu funkcjonowaniu w społeczeństwie Uczestnicy warsztatów odbywają także praktyki parazawodowe i treningi samodzielności w mieszkaniach.
Potencjał zawodowy osób z niepełnosprawnością intelektualną, zarówno tych, które uczęszczają do Warsztatów Terapii Zajęciowej, jak i osób spoza Stowarzyszenia Na Tak, rozwijamy w utworzonej w 2006 roku Agencji Zatrudnienia Wspomaganego BIZON. Agencja swoim wsparciem obejmuje dorosłe osoby z niepełnosprawnością intelektualna, które chcą w przyszłości podjąć pracę. Zakresem działań obejmujemy również potencjalnego pracodawcę oraz przyszłe środowisko pracy osoby z niepełnosprawnością. Jak ważna jest praca w życiu osób z niepełnosprawnością intelektualną opowiedzą najlepiej sami zainteresowani.
Od 2017 roku realizujemy projekt mieszkalnictwa wspomaganego, którego uczestnicy trenują samodzielne życie na treningach trzytygodniowych i trzymiesięcznych. Na krótszych turnusach uczestnicy przekonują się, jak to jest żyć poza domem jako osoba dorosła, jakie obowiązki temu towarzyszą, co można dzięki temu zyskać a co stracić. Treningi trzymiesięcznie bardziej ambitnie przygotowują dorosłe osoby z niepełnosprawnością intelektualną do faktycznego życia poza domem rodzinnym, z jak najmniejszą pomocą asystenta. We wszystkich mieszkaniach uczestnicy otrzymują stałą obecność asystenta, regularne spotkania z psychologiem oraz indywidualną ścieżkę zaleceń.
Podczas wieloletniej pracy Stowarzyszenia skupiamy się również na wsparciu rodzin osób z niepełnosprawnością intelektualną. To z myślą o nich Stowarzyszenie utworzyło w tym roku Dom Krótkiego Pobytu "Poranek". "Poranek" powstał w niezwykłym miejscu - willi przy ul. Płowieckiej 15 w Poznaniu, którą Stowarzyszenie Na Tak otrzymało w spadku od świętej pamięci Pani Haliny Sobkiewicz. "Poranek" powstał dzięki niezwykłym ludziom - to poznaniacy zdecydowali o jego budowie podczas głosowania w Poznańskim Budżecie Obywatelskim. Misją "Poranka" jest wsparcie rodziców w realizowaniu krótkoterminowej, całodobowej opieki nad osobą z niepełnosprawnością w sytuacji losowej, np. pobyt w szpitalu, i planowej, jak np. wakacje.
Stowarzyszenie Na Tak, poza bezpośrednim wsparciem osób z niepełnosprawnością i ich rodzin, realizuje także szereg działań mających na celu promocję pozytywnego wizerunku osób z niepełnosprawnością intelektualną. Od 2002 roku Stowarzyszenie prowadzi w centrum Poznania Galerię "tak". Jej misją jest ochrona i promocja sztuki art-brut – autentycznej sztuki, której jedynym źródłem jest pierwotna i nieodparta potrzeba tworzenia. Galeria promuje sztukę twórców z niepełnosprawnością intelektualną, pomaga im w zaistnieniu w świecie artystycznym poprzez organizowanie warsztatów, wystaw, wydawanie katalogów oraz promowanie ich twórczości w Polsce i na świecie.
W 2004 roku utworzyliśmy Portal Informacyjny Osób Niepełnosprawnych PION.PL. Jest to największe w Wielkopolsce medium internetowe skierowane do środowiska osób z niepełnosprawnościami oraz do społeczności zaangażowanych w tematykę niepełnosprawności.
Chcąc by coraz więcej osób było Na Tak, organizujemy również szereg wydarzeń, w których osoby z niepełnosprawnością intelektualną prezentowane są w sposób autentyczny, niestereotypowy, a wręcz przełamujący pewne stereotypy. Niesposób wymienić wszystkich z nich, pozwólcie więc Państwo, że wspomnę tylko o trzech, strategicznych dla Stowarzyszenia Na Tak wydarzeniach.
Akademia Ludzi Pozytywnych. Jest to kampania społeczna która pokazuje osoby z niepełnosprawnością intelektualną w roli ekspertów, u których powinniśmy zasięgać rad. Uważamy, że osoby z niepełnosprawnością intelektualną są najlepsze w niezakłamanym okazywaniu uczuć, i tego możemy się od nich uczyć. W ramach kampanii do roku wydajemy kalendarze, w których prezentujemy osoby z niepełnosprawnością w zaskakującej roli - profesorów uczących nas nasyconych szczerością emocji
Co roku organizujemy również międzynarodowe konferencje naukowe pn. Spotkania Na Tak, współorganizowane z Uniwersytetem im. A. Mickiewicza. Chcemy rozmawiać o prawach osób niepełnosprawnych i ich opiekunów, o wyznaczaniu standardów w procesie pomagania, a także poznawać „jak to robią inni". Partnerem strategicznym wydarzenia od lat jest firma Harpo.
Co roku wiosną organizujemy również Bieg Na Tak, inkluzyjną imprezę sportową. Bieg Na Tak – urzeczywistnia wizję społeczeństwa, które nie wyklucza nikogo. To jednodniowe wydarzenie sportowe, w którym udział może wziąć każdy. W różnych konkurencjach biegowych biorą udział osoby pełnosprawne i osoby z niepełnosprawnością, zarówno dorośli jak i dzieci. Ideę biegu stowarzyszenie zaszczepiło na poznański grunt z inicjatywy zaprzyjaźnionej fundacji Evangelisches Johannesstift z Berlina, która organizuje bliźniaczą imprezę pod nazwą Run of Spirit zawsze w dzień Zielonych Świątek.
Stowarzyszenie Na Tak dziś jest profesjonalną organizacją pozarządową, świadczącą wieloaspektowe, specjalistyczne wsparcie i zrzeszającą setki rodzin osób z niepełnosprawnością intelektualną. Mimo wieloletniego doświadczenia cały czas się uczymy, starając się, by niesiona przez nas pomoc odpowiadała standardom wiodących ośrodków terapeutycznych na świecie. Nasz rozwój jest możliwy dzięki wsparciu administracji publicznych, przedsiębiorców i setek ludzi, którzy pomagają nam pomagać.
